De fietser, de dood & het leven

De statistieken van Strava.com vertellen me dat ik dit jaar al zo'n 100 uur gefietst heb. Blijkbaar hou ik van fietsen. Waarom eigenlijk? Fietsen geeft mij veel. Ik geniet van het buiten zijn, van de natuur om me heen, misschien ook wel van het beetje avontuur, van het 'zwerven' met de fiets. Ik geniet van het sporten, het fijne gevoel dat mijn lijf echt werk verricht, het bloed dat door mijn aderen stroomt, de energie in mijn lijf, maar ook de voldane vermoeidheid na afloop. Als ik fiets dan voel ik dat ik leef.

Er is nog een diepere laag. Als de oude boeddhistische meesters het fietsen zouden hebben gekend zoals ik dat ervaar in de comfortable cocon van mijn velomobiel, dan zouden ze, meer nog dan de gebruikelijke zitmeditatie, de fietsmeditatie hebben aangeraden. Veel meditatietechnieken berusten op het principe dat de geest enige mate in toom gehouden moet worden om zo met verhoogde concentratie te kunnen gewaarworden. Is de geest te vrij, dan springt 'ie "als een wilde aap" van hot naar her, is de geest te druk, dan kan 'ie zich alleen richten op het repeteren van het al bekende. De weg naar een ruimer bewustzijn vraagt een fijne balans van de geest. Om die balans te verkrijgen is het effectief de geest net zoveel aan het werk te zetten dat 'ie niet domweg afstompend repeteert maar ook niet in woeste vrijheid van hot naar her kan springen. Dit is een reden waarom bij meditatie de aandacht van de geest bij de ademhaling of een mantra gehouden moet worden. Het houdt de geest net genoeg bezig om daarnaast in vrijheid bewustzijn te kunnen laten opborrelen.

Voor mij werkt fietsen ook op die manier. Het fietsen zet mijn geest aan het werk. Ik moet trappen, sturen, op het verkeer letten. Mijn geest wordt zo beziggehouden en komt tegelijkertijd tot rust. Het bewegen activeert bovendien mijn fysieke gestel zodat ik niet het risico loop in slaap te vallen, wat bij zitmeditatie nog wel eens een probleem is.

Onlangs hoorde ik van Paul Simon het nummer "René and Georgette Magritte with their dog after the war". Een opvallende titel maar verder kwam het nummer me nogal onbeduidend over. Totdat ik vanochtend, net voorbij Wijk bij Duurstede, over de dijk richting Amerongen reed. Al fietsende drong het zich op in mijn geest en daar was toen het beeld van een man, een vrouw en één moment in de tijd waarin alles perfect was. Ik kan het alleen samenvatten als liefde. Het ontroerde. Ik voelde de liefde voor mijn vrouw, voor mijn kinderen en de voor wereld.

Vaker heb ik een dergelijke gelukkige staat van bewustzijn ervaren. Ik herinnerde me al fietsende dat ik eerder had gedacht, gevoeld, dat iets als de dood op een manier onbelangrijk wordt als je je, als is het maar één keer, één moment, zo hebt gevoeld. Tijd is dan een onbeduidend concept. Als één moment alles perfect is, dan is alles perfect.

Ik fiets door, onder een zwaar-grijze dreigende lucht. Het regent licht. Links van me, onderaan de dijk, resten van een afgebrande boerenschuur. De ooit zo sterke stalen spanten door het vuur verbogen en verwrongen. Het geheel gelijkend op het karkas van een aangespoelde walvis, al grotendeels vergaan. Een bedroefd gevoel maakt zich van me meester. Dan plots meen ik een flits te zien. Is het bliksem? De gedachte om bovenop een dijk te rijden met onweer beangstigt me. Ik zet extra aan. Alles fijn gedacht en gevoeld, maar ik wil niet dood, nu nog niet.

Levensvuur

Door de 'Discover weekly' van Spotify werd ik herinnerd aan het nummer 'Dirt' van de Stooges, gezongen door Iggy Pop. Vanochtend kroop het tussen mijn oren en werd het steeds luider. Al snel hoor ik mezelf hard meezingen, vanuit de fiets:

I been dirt
and I don't care.
'Cause I am
burning
inside.

Als ik fiets hou ik er niet van om onderweg te stoppen maar ik genoot zo van deze song dat ik me er van wilde verzekeren de teksten correct te zingen. De telefoon uit de fietstas gegraaid en snel "stooges dirt lyrics" het draadloze universum ingestuurd. Mijn vraag werd bijna direct beantwoord.

Weer verder fietsend bleek het minder leuk dan gedacht om de tekst zo correct mogelijk na te zingen. Als snel vervolgde ik het in het Nederlands. Met 45 km/h scheurend over de Achterdijk zong of schreeuwde ik het uit:

Er is een vuur,
Er is een vuur,
Dat brand,
Dat brand in mij
Het levensvuur.

Het voelde zo enorm lekker dat ik er tot mijn eigen verbazing tranen van in mijn ogen kreeg. Het ritje naar mijn ouders legde ik verder in een toptijd af.

Lek door velg?

Laatste weken door een combinatie van factoren weinig gefietst. Wel twee maal achter elkaar een lekke band gehad die ontstond bij het oppompen van de band. In beide gevallen bleek de band leeg te lopen daar waar het ventiel in de band zit. Sowieso heb ik dit vaker meegemaakt. Lijkt me niet goed. Ik vraag me af hoe dat is gekomen. Ik heb de velg geïnspecteerd maar zag dat niet echt iets vreemds of scherps. Wel valt me op dat de opening in de velg vrij ruim is voor een Frans ventiel. Wellicht heeft het lekraken daar mee te maken?

Diagnose Post Mortem

"Diagnose Post Mortem," oftewel een chique manier om te zeggen "Ik snapte het pas toen het te laat was". Al enige maanden hoorde en voelde ik in de Quest na het schakelen een 'knoep' in de aandrijflijn. In eerst instantie dacht ik aan allerlei enge oorzaken, zoals een freewheel dat op het punt staat het te begeven of een niet goed bevestigde achtervork of...

Geleidelijk begon mijn vermoeden te verschuiven richting ketting en tandwielen. Zowel de ketting als de bladen voor hebben immers al zo'n 25.000 km meegedraaid. Bij een controle van de ketting een paar maanden terug kon ik echter geen gebreken vinden.

Vandaag maakte ik een ritje naar mijn ouders in Rhenen om daar op de koffie te komen. Bij de terugrit was het probleem al na een paar honderd meter duidelijk. Toen ik bij een stoplicht probeerde op te trekken was het dit keer niet 'knoep' maar 'knak'. De ketting gebroken!

Steppend (ik moet er niet aan denken dat meer dan een paar honderd meter vol te houden, het is zwaar!) terug naar mijn ouders. Daar rustig in het gras en in een heerlijk zonnetje de einden van de ketting bij elkaar gezocht (ze zaten gelukkig nog min of meer op hun plaats). Met een kettingpons het verbogen en losgebroken deel verwijderd en daarna met een snelsluiting de boel weer aan elkaar gemaakt.

Bij het aan elkaar zetten van de stukken werkte ik in de kuip. Dat is niet heel handig. Het was daar bovendien lastig uit te vinden of de ketting niet gedraaid was. Ik koos er daarom voor eerst de boel aan elkaar te zetten en dan eventueel bij het voorblad te zien of er geen slag in zat en die zo nodig daar te fixen. Dat er een slag in zat was daar inderdaad makkelijk te zien en dankzij de snelsluiting ook weer snel hersteld.

Op de weg terug naar huis was zoals verwacht het 'knoep' geluid verdwenen.

Pas op de ventieldop

Ik had al wel verwacht dat het één dezer dagen eens zo mis zou gaan als gisteren het geval was. Immers, ik had vorig jaar juni de fiets uitgerust met een mooi klein handpompje van Topeak (Turbo Morph), ter vervanging van de grote lompe voetpomp, maar sindsdien het ding nooit van zijn plekje hoeven te halen. Zo'n lange onafgebroken periode met bandengeluk, dat moest wel een keer flink mis gaan.

Dat was dus gisteren.

Voordat ik ga fietsen controleer ik meestal de banden op steentjes of stukjes glas in het loopvlak. Dat leverde gisteren een aardige buit op. Linksvoor zat in de F-Lite een ogenschijnlijk minuscuul steentje maar toen ik 'm er met wat moeite uitgewipt had bleek dat enkel het topje van een ijsberg. "Goed dat ik daar niet verder mee fiets," dacht ik nog. Min of meer voor de vorm controleerde ik ook de Schwalbe Almotion achterband die al zo'n 12.000 km probleemloos zijn werk verricht. Tot mijn verrassing bleek daar een stuk glas van een paar millimeter in te zitten. Dit liet zo'n groot gat achter dat ik het verstandiger achtte om de band maar te 'bevorderen' tot reserve door 'm te wisselen met de ongebruikte Almotion die me de laatste twee jaar als bagage in de fiets van peace of mind voorzag.

Het vervangen van een achterband doe ik zelden. Vooral de enorme hoeveelheid zand in de wielkast maakte dat het langer duurde dan voorzien. Het is een lastig klusje te voorkomen dat er te veel zand binnen in de buitenband komt. Ik weet niet in welke mate zand het risico op lekken verhoogt, maar ik word wat onrustig van het idee met zand tussen te banden te fietsen.

Een half uur later dan gepland vertrok ik. Doel was ruwweg om over de Lekdijk richting Amerongen te gaan en dan wel te zien. Kort na mijn huis is een leuk klimmetje over de A27 waar ik me vaak laat opjutten, vooral als er brommers - vervloekt zijn ze, deze fijnstofkanonnen - in de buurt zijn. Vaak ga ik daar met dik 45 km/h omhoog maar nu amper 35. "Zou mijn leeftijd me parten beginnen te spelen? Hmm, de fiets stuurt ook al niet lekker". Een bocht naar rechts, "Wat helt de fiets!". Goed, wat heeft een mens nog meer nodig om te begrijpen dat hij na meer dan een half jaar weer een lek te pakken heeft?

Het lek linksvoor was redelijk snel gefixed. 'Pipi-Langkous' - Shredda linksvoor, F-Lite rechtsvoor - reed ik verder. Met de gefixte band ging het weer vertrouwd snel. Met de forse wind in de rug over de dijk naar Wijk bij Duurstede tikte ik af en toe de 50 km/h aan. Nog niet echt oud, gelukkig! Voorbij Wijk bij Duurstede, waar door het hoge water de parkeerplaats aan de haven niet meer van de haven zelf te onderscheiden was, hoopte ik weer van de rugwind te profiteren. Alweer sloeg de twijfel toe; "Is het normaal dat ik zo hard moet trappen om 43 te rijden?" en "Was de vering altijd al zo comfy?". De lezer begrijpt dat het weer eventjes duurde voordat ik besefte dat ik alweer een lek had.

De fiets op de Lekdijk in de berm op z'n zij gelegd. "Kijk, ik heb nog een gloednieuwe biba én nog een reserve F-Lite," sprak ik mezelf bemoedigend toe (jawel, ik fiets met twee reserve buitenbanden; voor het gewicht van een Shredda of F-Lite hoef je dat niet te laten). Met enige bravoure - ik voelde me al weer zeer ervaren in het verhelpen van een lek onderweg - draaide ik het ventieldopje van de biba, de handpomp in de aanslag. "Wat?! Waar is het ventiel?" Dat ventiel zat dus nog vast in het ventieldopje... Met geen mogelijkheid kreeg ik die twee van elkaar gescheiden. Niet door het ding weer terug te draaien in de band, niet door te wrikken en te trekken, zelfs niet door de remhandles als tang te gebruiken.

Ik vreesde dat ik nu gedwongen zou zijn om onderweg een band te moeten gaan plakken. Blijkbaar stond de vertwijfeling zo dik op mijn behelmde tronie dat ik een groepje voorbijrijdende wielrenners hoorde zeggen "Zullen we die eens helpen met aanduwen?". Ik kon ondanks de situatie wel lachen om die opmerking, maar tegen de verwachting in keerden ze nog om ook en vroegen me wat er scheelde.
Een tangetje hadden ze niet direct bij de hand maar één van hen lukte wat ik niet voor elkaar kreeg. Nadat hij dop en ventiel extra strak in de band gedraaid had ging het dopje er wel af zonder het ventiel mee te nemen.

's Avonds thuis voor de buis met de twee lekke banden op schoot prijsde ik me helemaal gelukkig dat ik niet onderweg had hoeven te plakken. Één van de banden werd pas luchtdicht nadat ik voor de derde keer een gaatje wist te vinden.